Zonlicht in het atelier

Voor niemand is licht belangrijker dan voor de kunstenaar of de fotograaf. Maar waar de fotograaf nog uit de voeten kan met kunstverlichting zal de schilder de voorkeur geven aan zonlicht.

Appels met peren vergelijken

Een schilder, die schildert vanuit een atelier bij hem of haar thuis, is afhankelijk van het zonlicht dat door een raam naar binnen komt. Dat licht bepaalt namelijk hoe lang de schaduwen zijn en waar ze vallen. Wanneer het licht half verduisterd wordt heeft dat grote gevolgen voor het schilderij. Daglicht verandert ook constant, het is geen minuut hetzelfde. In ieder geval is het van het grootste belang dat de lichtval in een atelier zo nodig aangepast kan worden. Daarom is niet alleen de materiaalkeuze belangrijk maar ook de keuze voor het moment van de dag om te schilderen. In sommige gevallen is een hoogstaande middagzon ideaal. In andere gevallen een avondgloed net voor zonsondergang. Een zonsondergang is ook een geliefd onderwerp voor foto’s en schilderijen.

Zonlicht genoeg

Het grootste voordeel van zonlicht is dat het warm is en natuurlijk overkomt. Lampen geven meestal licht af dat heel fel en kunstmatig wit overkomt. Dat verschil is goed zichtbaar in een schilderij of foto. De kleuren horen er uit te springen en te leven. Dat lukt veel beter met daglicht. Een mooi effect is om een gordijn half dicht te doen, zodat de kunstenaar een lichtstraal krijgt zoals bij een gat in een wolkendek. Of een zonnescherm, gemaakt van riet, waar het licht als een patroon van stippen doorheen valt. Of een scherm dat half doorschijnend is, zodat alle kleuren donkerder lijken door de halve verduistering. Een andere optie is een jaloezie, waarbij het in strepen doorheen komt. Of een skyline uit karton te knippen en dat voor een raam te zetten. Op die manier wordt de belichting zelf een onderdeel van het schilderij. Of misschien wel het onderwerp. Er is in ieder geval een direct verband tussen wat er al dan niet aan zonwering gebruikt wordt en het eindresultaat. Het blijft interessant om hiermee te experimenteren. De mogelijkheid om te variëren wordt, zoals bij de meeste dingen, ook hier weer alleen begrensd door de fantasie.